Mensen met een meervoudige beperking profiteren bij ‘Manege zonder Drempels’ van een rit op een huifbed. De beweging van de paarden zorgt voor een uniek moment van ontspanning en plezier.
Op het terrein van ‘Manege zonder Drempels’ lopen twee paarden gebroederlijk naast elkaar. Boven hun ruggen is een doek gespannen en op het doek ligt Floortje, haar ogen naar de hemel gericht. Floortje (25) heeft het syndroom van Rett, een neurologische ontwikkelingsstoornis die vrijwel alleen bij meisjes voorkomt. Haar moeder Yolanda kijkt toe hoe ze wordt meegenomen door de paarden en de rijdster op de bok. “Floortje zit altijd in haar rolstoel en is altijd afhankelijk van anderen”, vertelt ze. “Nu heeft ze een moment voor zichzelf, zonder rolstoel of iemand die haar fysiek ondersteunt. Het is Floortje met de paarden. Een beetje zoals vroeger, toen ze nog in staat was om zittend paard te rijden.”
Speciaal paardenras
Het ‘huifbed’ is een variant op de huifkar. “Onze cliënten hebben meestal een meervoudige beperking, al dan niet aangeboren”, vertelt Karoline Visser, bedrijfsleider van Stichting ‘Manege zonder Drempels’ . “Zij worden met een tillift op het huifbed getild en liggen vervolgens een halfuur op de ruggen van twee Tinker paarden. Dit speciale ras staat bekend om zijn rust en stabiliteit. Onze manege telt vijftien paarden, waarvan negen voor het huifbedrijden en nog eens vier in opleiding. Alle paarden worden getraind voor het huifbedrijden; zo’n training duurt anderhalf jaar en leert de paarden om te wennen aan de omstandigheden. Ze hebben geen tuig om en voelen zich zo comfortabel en ontspannen mogelijk. Daar is hun opleiding ook op gericht; ze worden op een bepaalde manier ‘gedesensibiliseerd’, met behoud van het eigen karakter. Die relaxtheid kun je ook zien tijdens het lopen, bijvoorbeeld aan de ontspannen houding van hun
kaken.”
Passieve beweging
De ontspannen houding wordt overgedragen op de passagier. Volgens Karoline komt het menselijk lichaam op een passieve manier in beweging, door het lopen van de paarden. “Zowel de ledematen als de ingewanden worden gestimuleerd”, vertelt ze. “Verreweg de meeste cliënten zitten in een rolstoel en komen niet of nauwelijks aan bewegen toe. Nu liggen ze weliswaar, maar bewegen ze tóch mee met de paarden. Het slijm komt los in de longen en de darmen worden geprikkeld. Tegelijkertijd worden de mensen heel rustig van het rijden. Enkele dagen geleden hadden we een oudere man met dementie, die lag binnen vijf minuten te slapen.”
Knuffelhormoon
Door de beweging van de paarden wordt er in het menselijk lichaam extra oxytocine aangemaakt. Dit stofje – ook wel het ‘knuffelhormoon’ genoemd – verlaagt het stressniveau en roept een vredig gevoel op. Ook de warmte van de paarden werkt ontspannend. Zo worden deze dieren op een bijna therapeutische manier ingezet om lijf en leden te verlichten. Het initiatief ontstond bijna veertig jaar geleden, toen melkboer Johan Roelofsen zijn pony’s beschikbaar stelde voor kinderen. Speciaal voor een buurmeisje met een beperking maakte hij een frame met aangepast ‘bed’, zodat het meisje toch van de paarden kon genieten. Het ‘huifbedrijden’ was geboren en werd een groot succes onder ouders van hulpbehoevende kinderen. Inmiddels biedt de stichting zo’n 3500 ritten per jaar aan. Plus een verblijf in twee aangepaste gezinsaccommodaties en twee groepslocaties. Behalve de manege biedt het terrein ook een voedselbos, (speel-)tuinen en het ‘Paddock Paradise’, een natuurlijke leefomgeving voor de paarden, waar ze spelen, baden en opzoek gaan naar voedsel.
Paard adopteren
Floortje rijdt vaker mee met de paarden van ‘Manege zonder Drempels’ . Volgens haar moeder is het belangrijk om “even los van alles en iedereen” te zijn. “Elk mens heeft wel een hobby of bezigheid waarin hij of zij zich kan verliezen”, vertelt ze. “Maar ben je gekluisterd aan een rolstoel, of aan bed, dan schiet dit er toch bij in. Floortje ‘zwemt’ graag, maar ook dán is er altijd iemand bij. Nu is ze feitelijk alleen met de paarden, en ze houdt echt van dieren!” Over een jaar viert ‘Manege zonder Drempels’ haar veertigjarige bestaan. De stichting drijft op de bijdragen van sponsoren. “Het kost ons meer dan dat het oplevert”, zegt Karoline. “Dus elke bijdrage is welkom, bijvoorbeeld van mensen die graag een paard ‘adopteren’ of lid worden van onze ‘Club van 100’ (clubleden doneren 100 euro per jaar, red.). Want voor veel mensen is dit één van de weinige geluksmomenten; een bron van pure ontspanning en plezier!”
Uit Served 3 2025.