Er gaat niets boven Groningen! Of dat ook voor de keuken geldt, is een kwestie van smaak, maar de meeste streekgerechten zijn allesbehalve flauw. Pittige en kruidige smaken typeren de Grunneger keuken; van metworst tot mosterd.
De Groningse keuken is rijk aan gerechten waarvan men buiten de provincie nog nooit gehoord heeft. Denk aan stoetjebrij, mous (boerenkool stamp), stopvarf, poffert, spekkendikken en laie wievenkost. Stuk voor stuk namen die tot de verbeelding spreken en associaties oproepen met lang vervlogen tijden. Sommige creaties klinken al iets bekender in de oren, zoals eierbal, Groninger mosterdsoep en boerenjongens. Ook in Groningen vinden de meeste gerechten hun oorsprong in het boerenleven. Denk aan wotter en wind met mosterdstip; een stamppot van aardappelen, witte kool, mosterd, metworst, uitjes en spek. Na deze stevige maaltijd waren de landarbeiders goed bestand tegen de noordelijke weersomstandigheden van wotter (water) en wind.
Oude wijvenkoek
De Groningers houden van kruiden; in hun worsten, stamppotten, koeken en meer. Een goed voorbeeld is de oude wijvenkoek; een zachte kruidkoek met lichte anijssmaak. De naam verwijst naar zijn zachte textuur, die deze koek geschikt maakte voor tandeloze oude vrouwen. Sommige Groningers maakten er wentelteefjes van, door de koek te bakken met siroop en/of boter; een zoet en kruidig tussendoortje voor een lekkere energieboost.
Van stip naar soep
De Groninger mosterdsoep dankt zijn oorsprong aan de felgele mosterdvelden in het noorden. De soep is een afgeleide van mosterdstip; een saus van mosterd, spek(vet), room en bloem. Deze traditionele saus werd veelal opgediend met een pan vol aardappelen. Door de piepers in de saus te dippen (en zo een ‘mosterdstip’ op de aardappels te zetten) kreeg de maaltijd letterlijk en figuurlijk meer sjeu.
Kruidig worstje
Van alle kruidige smaakmakers uit het noorden is de ‘Grunneger’ boerenmetworst misschien wel de bekendste. Deze harde worst zit vol kruiden, met een hoofdrol voor kruidnagel, en wordt vaak gegeten in stamppotten en soepen. Onze culinair adviseur Kenny van Dijk maakte er een heerlijke pastasalade van, met sjalotjes, rucola en augurk. Kijk op de volgende pagina’s voor deze fris-kruidige salade en nog drie andere gerechten uit de Groninger keuken. Smoakelk eten!
Uit Served 1 2025.
